Dit document bevat de definities van grensoverschrijdend gedrag en de gedragscode van het VST-CW.

Inhoud Definities grensoverschrijdend gedrag
1. Algemeen
2. Intimidatie/pesten
3. Seksuele intimidatie
4. Agressie en geweld
5. Discriminatie
6. Gedragscode
7. Geldend voor
8. Wijzigingen

1. Algemeen
VST-CW Definities grensoverschrijdend gedrag en Gedragscode Maart 2024.
Definities grensoverschrijdend gedrag Algemeen Grensoverschrijdend gedrag is gedrag waarmee iemand een ander schade op fysiek, mentaal of emotioneel vlak toebrengt. Gedragingen worden als grensoverschrijdend gezien als het gaat om handelingen en/of uitspraken die niet geaccepteerd worden door ten minste één van de betrokken personen (1). Hieronder valt ook het ongewenst mengen in iemand zijn privéleven. Dit ongewenst gedrag bestaat grofweg uit vier subonderwerpen, die hieronder uiteengezet worden. De opsommingen zijn niet beperkt tot de daar genoemde voorbeelden.

2. Intimidatie/pesten
Alle vormen van intimiderend gedrag zoals verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag dat als doel of gevolg heeft dat er een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd voor ten minste één van de betrokkenen. Dit gedrag uit zich op verschillende manieren, maar in het bijzonder door woorden, gebaren, handelingen of bedreigingen. Dit geldt voor zowel eenmalig, als herhaling van de ongewenste gedraging in de tijd. Speciaal te noemen, is stalken. Dit is het opzettelijk en structureel lastig vallen van een persoon, waardoor diegene zich in zijn of haar vrijheid en veiligheid voelt aangetast. Dit kan zich zowel online voordoen als fysiek; vaak wordt er gebruik gemaakt van beide verschijningsvormen.

3. Seksuele intimidatie
Alle gedragingen met een seksuele ondertoon die als doel of gevolg hebben dat er een bedreigende, vijandige, onveilige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd voor ten minste één van de betrokkenen. Seksuele intimidatie kan zich voordoen in een aantal verschijningsvormen.
● Woorden (verbale intimidatie): Denk hier aan seksueel getinte opmerkingen, grappen, intieme vragen stellen of toespelingen
● Gebaren, gezichtsuitdrukking (non-verbaal): Bijvoorbeeld staren, seksueel gerichte gebaren, of het tonen van seksueel getinte of pornografische afbeeldingen (ook via mail, WhatsApp, sms of enige andere vorm van social media)
● Direct lichamelijk contact (fysiek): Hieronder worden alle vormen van ongewenst lichamelijk contact verstaan. Dit kan een arm om de schouder zijn, beetpakken, knijpen, zoenen, de weg versperren, aanranden of zelfs verkrachten. Ongewenst in iemands persoonlijke ruimte komen, kan ook een vorm van fysieke seksuele intimidatie zijn. (1) Dit kan zowel een directe betrokkene, bijvoorbeeld het slachtoffer, alsmede een derde persoon of meerdere omstanders uit de omgeving zijn waar het grensoverschrijdend gedrag heeft plaatsgevonden.

4. Agressie en geweld
Gedragingen waarbij een betrokkene psychisch of fysiek wordt lastig gevallen, bedreigd of aangevallen. Het gaat hierbij om gedragingen van verbaal geweld (uitschelden, beledigen) en fysiek geweld (schoppen, slaan, met een wapen dreigen en/of overvallen worden). Het kan ook gaan om psychisch geweld: bedreigen, intimideren, onder druk zetten, thuissituatie bedreigen en het beschadigen van eigendommen.

5. Discriminatie
Het op welke manier dan ook doen van uitspraken over, het verrichten van handelingen jegens, het nemen van een beslissing over een persoon, dan wel het maken van onderscheid op grond van diverse zaken. Voorbeelden hiervan zijn godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, hetero- of homoseksuele gerichtheid, burgerlijke staat, leeftijd, handicap of persoonlijke voorkeuren. Dit gedrag heeft als doel of gevolg dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast, deze in zijn rechten wordt aangetast en/of daarvan enig ander nadelig gevolg ondervindt.

6. Toepassing gedragscode
6.1. Toepasselijkheid In deze gedragscode zijn richtlijnen opgesteld voor de vrijwilligers, betaalde krachten en bestuurders van het VST-CW. Het bestuur van het VST-CW hecht grote waarde aan de veiligheid en het welzijn van haar vrijwilligers betaalde krachten en bestuurders en zal daarom zorgvuldig toezien op het naleven van deze gedragscode. Dit doen ze mede door alert te zijn gedurende VST activiteiten, open te staan voor meldingen over grensoverschrijdend gedrag en hier actie op te ondernemen.
6.2. De vrijwilliger betaalde kracht en bestuurder gedraagt zich naar de geldende reglementen, de huisregels, de statuten en deze gedragscode. Zij respecteert afspraken die met het VST-CW worden gemaakt.
6.3. houdt zich aan reglementen geldend op locaties waar het VST-CW activiteiten of inzetten plaatsvinden.
6.4. respecteert het privéleven van de andere vrijwilligers, betaalde krachten en bestuurders. Zij dringt niet verder in het privéleven van andere vrijwilligers, betaalde krachten en bestuurders in dan wenselijk is.
6.5. vertoont geen grensoverschrijdend gedrag zoals beschreven staat in bovenstaande definities.
6.6. toont respect voor iedereen. Hij/zij is respectvol en zorgvuldig in haar/zijn taalgebruik en presentatie aan anderen. Hij/zij geeft iedereen het gevoel dat hij/zij zich vrij kan bewegen.
6.7. is assertief. Wanneer haar wordt gevraagd iets te doen wat tegen haar eigen normen en waarden ingaat, meldt ze dit, bijvoorbeeld bij direct leiding gevende het bestuur of klachtencommissie . Voor vragen en meldingen kan ze ook terecht bij de vertrouwenspersonen van de stichting
6.8. meldt overtredingen van deze gedragscode bij het bestuur van het VST. Zelfs wanneer bepaalde feiten vertrouwelijk gedeeld zijn, wordt er toch aangemoedigd om melding te maken van het overtreden van de gedragscode. Wanneer ze zich minder prettig voelt bij het maken van een melding van grensoverschrijdend gedrag bij het bestuur, raadpleeg dan een vertrouwenspersoon deze zal de juiste stappen in goed overleg nemen.

7. De vrijwilliger betaalde kracht en bestuurder
7.1. gedraagt zich naar de geldende reglementen, de huisregels, de statuten en deze gedragscode. Hij/zij respecteert afspraken die met het VST-CW worden gemaakt.
7.2. zorgt voor een veilige omgeving. Hij/zij schept een omgeving waarin sociale veiligheid gewaarborgd is en ook zo wordt ervaren. Zij houdt zich aan de veiligheidsnormen en -eisen die vastgesteld zijn door de locatie en/of het bestuur.
7.3. houdt rekening met het fysieke karakter van een inzet/training.
7.4. is zich bewust van machtsongelijkheid en (soms ook) afhankelijkheid en misbruikt haar/zijn positie niet. Zij onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik, emotioneel misbruik en fysiek grensoverschrijdend gedrag, zoals beschreven in bovenstaande definities
7.5. neemt en/of biedt geen gunsten, geschenken, diensten of vergoedingen aan om iets te doen of na te laten wat in strijd is met de integriteit van de het VST. Wordt er iets aangeboden om iets te doen of na te laten, meldt zij dit aan het bestuur.
7.6. is open en alert op waarschuwingssignalen. Hij/zij aarzelt niet om deze signalen door te geven aan het bestuur en/of de vertrouwenspersonen.
7.7. is voorzichtig. Hij/zij stelt nooit informatie beschikbaar, die nog niet openbaar is gemaakt. Zij is verplicht tot geheimhouding van alle vertrouwelijke informatie die zij in het kader van de organisatie heeft verkregen. Deze verplichting blijft ook gelden na het einde van de aanstelling als vrijwilliger betaalde kracht en bestuurder.

8. Wijzigingen
Deze gedragscode kan worden gewijzigd. De wijzigingen worden per e-mail bekend gemaakt aan alle vrijwilligers betaalde krachten en bestuurders.
Wijzigingen dienen altijd eerst door het bestuur goedgekeurd te worden.

Opgesteld maart 2024